Minder vitamine D door te veel fructose.

Vitamine D, Te belangrijk om te ondermijnen met fructose.



Er valt zonder twijfel te discussiëren over het percentage aan koolhydraten die onze dagelijkse voeding mag bevatten, afhankelijk van onze doelen en persoonlijke voorkeuren. Ondertussen wel algemeen geweten is dat een teveel aan suikers nefast is op tal van gebieden. Overconsumptie van suikers kan zijn tol eisen door je een gebrek in andere voedingsstoffen op te leveren. Onder andere een tekort aan vitamine D en bijgevolg ook een tekort aan calcium (want calcium is afhankelijk van vitamine D voor absorptie en regulatie) is mogelijks één van de meest ingrijpende effecten van te veel fructose.


Wanneer we spreken over het verband tussen suiker en chronische ziektes, gaat het gewoonlijk over de impact op de bloedsuikerspiegel, insuline, overschot aan calorieën en overgewicht. Steeds meer onderzoek wijst echter ook in de richting van de relatie tussen vitamine D en fructose en alle schadelijke gevolgen van dien voor onze gezondheid.


Overdaad aan suiker is nefast voor onze bloedsuikerspiegel, insuline en overgewicht. 

Even belangrijk is het negatieve effect van te veel fructose op vitamine D, calcium en alle cruciale functies waar deze aan verbonden zijn. 


Actieve vorm van vitamine D komt niet rechtstreeks via zonlicht of voeding.


We maken vitamine D3 aan op basis van cholesterol in onze cellen wanneer UVB zonlicht op onze huid valt of halen het uit voeding zoals vette vis, eierdooiers of paddenstoelen (D2, uit plantaardige bron). Vitamine D in de vorm van D3 of D2 heeft op zich niet veel effect in ons lichaam tot wanneer onze lever en nieren deze via hydroxylase omvormen tot  1,25-hydroxyvitamine D, oftewel calcidiol. Dan pas kan vitamine D zijn volle potentieel waarmaken en bijdragen tot botgezondheid, samenwerken met het bijschildklierhormoon,  ontstekingen reguleren en vele andere cruciale functies vervullen.  


De naam calcediol kan al doen vermoeden dat vitamine D ook intrinsiek verbonden is met de normale werking van calcium. En niets is minder waar want het helpt drastisch bij het transport van calcium in de darmen om zo de absorptie te bevorderen. Zelfs in zulke mate dat zonder genoeg vitamine D we maar 10 tot 15% van de calcium uit onze voeding kunnen halen! Bij te weinig calcium in het bloed zal vitamine D ook nog zorgen dat we minder calcium verliezen via onze urine door een signaal te geven aan de nieren. 


De rol van vitamine D en zijn hechte relatie met calcium valt dus niet te onderschatten. We moeten zorgen dat we beide stoffen op tijd aanvullen want ze zijn verantwoordelijk voor veel meer dan enkel onze botten. Te weinig vitamine D betekent te weinig calcium door sterk verminderde opname, te weinig calcium betekent dat vitamine D dit belangrijke mineraal uit ons botweefsel om een minimum aan calcium in het bloed te kunnen verzekeren met botontkalking tot gevolg. Zowel voldoende vitamine D als calcium zijn dus essentieel in onze gezondheid en alles wat tot een tekort in één van beide kan leiden is een groot probleem. Daarom moeten het nu terug over fructose hebben.    


Een vitamine D tekort zorgt voor een calcium tekort en vice versa, zelfs als deze genoeg aanwezig zijn in je voeding moet je ook nog zien dat je lichaam ze effectief absorbeert. Niet alles wat we eten of supplementeren wordt vanzelfsprekend ook opgenomen in het bloed.


Tijd voor fructose, of net niet.


Want dit is een hoofdrolspeler of eerder de antagonist in het verhaal. Onderzoek toont aan dan bij te hoge fructose consumptie het enzym 24-hydroxylase, dat de afbraak van vitamine D versnelt, harder begint te werken. Tegelijkertijd wordt enzym 1α-hydroxylase net minder actief en dit enzym is net verantwoordelijk voor de betere werking van vitamine D. Ons lichaam breekt dus sneller vitamine D af terwijl het minder aanmaakt. Bijkomend gevolg is een sterk verminderde calciumabsorptie en -regulatie, dat betekent minder calcium transport naar onze botten, tanden en bloed. Het is dus niet enkel door een tekort aan zonlicht dat 75% van de Westerse bevolking een tekort heeft aan vitamine D! 


En fruit dan? Wanneer we fructose consumeren via echte stukken fruit dan is het veel moeilijker om te veel binnen te krijgen. Een stuk fruit bevat namelijk veel water, vezels, antioxidanten en andere voedingsstoffen, deze verteren minder snel en worden veel beter verdragen door het lichaam. Tegenwoordig is het wel aangewezen niet te overdrijven met fruit, veel (niet-biologische) fruitsoorten worden de laatste jaren geselecteerd en zo gekweekt dat ze hogere suikerwaarden hebben dan vroeger, vooral in combinatie met de fructose die verwerkt wordt in zo vele etenswaren kan je verrassend snel een schadelijke hoeveelheid binnen krijgen. De eerste stap die je moet zetten is dus goed de etiketten van je favoriete koekjes checken, zelfs die ‘gezonde’ ontbijtreep. En niet te vaak overdrijven met echte zoetigheden. Aangezien fructose vaak verborgen zit onder andere namen en in meer producten voorkomt dan je denkt heb ik hier een aparte gids rond geschreven.


Aandacht besteden aan een beperkte fructose consumptie is essentieel om genoeg vitamine D en calcium te absorberen en vast te houden. Vooral “gezonde” ontbijtgranen , -repen en gebak kunnen veel verborgen fructose bevatten.


Alle gevolgen van dien


Osteoporose


Gezien het effect van overmatige fructose op vitamine D en calcium is het natuurlijk niet moeilijk om het verband te leggen met verminderde botmineraaldichtheid. Het is zelfs zo dat onderzoek een correlatie doet uitschijnen tussen de consumptie van frisdrank en botbreuken en botontkalking. Voldoende calcium in het bloed doen circuleren is dan ook van zo een vitaal belang voor ons zenuwstelsel en spieren dat het lichaam bot zal afbreken indien de nood aan calcium te hoog wordt.


Prostaatkanker (1) (2)


Ook de prostaat en zijn gezonde werking is onderhevig aan te veel fructose aangezien de prostaat vele vitamine D (in zijn actieve vorm) -receptoren bevat. Tal van werkingen zoals verminderde inflammatie en sneller afsterven van kankercellen in de prostaat worden toegekend aan vitamine D. De prostaat ervaart zoveel positieve invloeden van vitamine D dat er zelfs tests lopende zijn naar de mogelijkheid prostaatziektes gelinkt aan prostaatkanker ermee te behandelen.

Ook hier ligt de klemtoon op geraffineerde bronnen van fructose aangezien fruit fytochemicaliën bevat met sterke anti-kanker effecten.


(niet-alcoholische) leververvetting of vetlever


Dit is bijna te voor de hand liggend, als je weet dat alcohol voor leververvetting zorgt en alcohol simpelweg gefermenteerde fructose is...

Naast volwassenen zijn zelfs kinderen vatbaar voor deze aandoeningen waarbij vet zich ophoopt in de levercellen met als oorzaak een verstoorde vetstofwisseling of suikerstofwisseling. Steeds meer recente studies wijzen ook op de link tussen een vitamine D tekort en leververvetting bij alle leeftijdsgroepen. Belangrijk onderdeel van deze vervetting is namelijk leverfibrose, de ophoping van bindweefsel in littekenweefsel in de lever. En vitamine D is in staat deze leverfibrose te helpen voorkomen. Te veel fructose op zich speelt een grote rol in leververvetting door de stimulatie van vetophoping in de lever en inflammatie. Dus is het duidelijk dat ook het negatieve effect op vitamine D, dat inflammatie verminderd, een uiterst slechte combinatie vormt.


Bijkomend vermindert Vitamine D leverfibrose door (TGF)-β, een veelzijdige eiwitmolecule, tegen te houden te helpen bij dit proces.


CONCLUSIE


Het is niet gemakkelijk om het hele jaar door genoeg vitamine D binnen te krijgen. Let dus zeker bij weinig blootstelling aan zonlicht (of enkele andere gevallen) dat je wekelijks genoeg opneemt via voeding of een supplement. In welke vorm dan ook, je maakt het je lichaam heel moeilijk wanneer je meer dan 40 gram fructose per dag consumeert. Zeker als deze fructose niet afkomstig is uit stukken fruit. Om nog maar te zwijgen van alle andere processen in het lichaam die leiden onder teveel geraffineerde suikers waaronder fructose.